Tlos Antik Kenti’nde yürütülen bilimsel kazı çalışmaları Akdeniz Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Taner Korkut başkanlığında sürdürülmektedir. Tlos Antik Kenti 6 Şubat 2009 tarihi itibariyle UNESCO’nun Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme kapsamında “Dünya Mirası Geçici Listesine” eklenmiştir. Tlos Antik Kentinin zengin kültürel ve doğal mirasının “Dünya Miras Listesinde” daha fazla temsil edilebilmesi amacıyla Akropol, Tiyatro, Stadyum, Büyük Hamam, Kronos Tapınağı, Kent Bazilikası ve Girmeler Mağarası gibi kentin anıtsal yapılarının kazılarına öncelik verilmiştir. Bunlardan başka Tlos teritoryumu içerisinde kalan alanlarda yüzey araştırmaları da yürütülmektedir.






Tlos Kazı Çalışmaları Başladı

Seydikemer ilçesine bağlı Yaka Mahallesinde bulunan ve yapılan kazı çalışmalarında elde edilen bulgularla 11 bin yıllık geçmişe sahip olduğu ortaya çıkan Tlos Antik Kentinde yeni bulguların gün ışığına çıkarılabilmesi için bu yılda yoğun bir kazı çalışması gerçekleştiriliyor. Her yıl yaklaşık 30 bin turistin gezdiği tlos antik kentinde Akdeniz üniversitesi arkeoloji öğrencilerinden oluşan 20 kişilik ekip 40 dereceyi bulan sıcak altında kazı çalışması yapıyor. Geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi bu yılda Akdeniz üniversitesi edebiyat fakültesi arkeoloji bölümü öğretim görevlisi Taner Korkut gözetiminde tlos antik kentinin Likya tarihini ve stadyum bölümünü gün yüzüne çıkarabilmek için yoğun bir çaba sarf ediyorlar. Yöreye gelen turistlerinde uzaktan izlediği çalışmaların eylül ayı sonuna kadar devam edeceği öğrenildi. Fethiye’ye 40 kilometre uzaklıkta bulunan Tlos Antik Kenti, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatının (UNESCO), Dünya Mirası Geçici Listesi’nde bulunuyor. Milattan Önce 2′nci Yüzyıldan kalıntıların bulunduğu tarihi kent, bu özelliği ile bilim adamları ve ziyaretçilerin ilgisini çekiyor. Likya Federe Birliğinin 6 büyük kentinden biri olduğu bilinen Tlos’ta 8 yıldır devam eden kazı çalışmalarında önemli bulgulara ulaşıldı. Akdeniz Üniversitesi’nden Prof. Dr. Taner Korkut’un başkanlığını yaptığı kazı çalışmaları sonrasında 11 bin yıl öncesine ait kalıntılara rastlandı. TUBİTAK ‘ında destekleriyle yüzey araştırmasının devam ettiği Tlos antik kenti geniş bir alanı kapsıyor. Tiyatro, tapınak, Girmeler mağarası, kent bazilikası ve stadyum alanında yapılan kazı çalışmaları büyük şehir belediyeleri nedeniyle bu yıl ödenek konusunda sıkıntı yaşattı. Yetkililer bu sıkıntının Ağustos ayına kadar giderileceğini şimdilik 20 kişi ile devam eden çalışmaların Ağustos ayı ile birlikte 60 kişiye çıkabileceğini söylediler. Kazı Başkanı Prof. Dr. Taner Korkut, 26 Haziranda başlayan kazı çalışmaları ile ilgili yaptığı değerlendirmede ekip olarak gerçekleştirilen kazı çalışmalarında M.Ö. 3. yüzyılda kullandığı tahmin edilen tapınağın ortaya çıkarılmasına çok ağırlık verdiklerini kaydetti. Korkut, kazı çalışmaların 2014 yılı sonuna kadar da aynı şekilde devam edeceğini ifade etti. Korkut açıklamasında, “Burada rastladığımız tapınak Türkiye’nin hiçbir yerinde yok. Bu Likya’nın Gök Tanrısı yani en büyük tanrısı Türgas’ın tapınağı. Roma döneminde bu Kronas adını almış ve tüm imparatorlar döneminde yeniden inşa edilerek, en son MÖ. 3. yüzyılda kullanılmış. Bu alan tüm zamanlarda Tlos’ta kutsal bir alan. Önce bir tapınak, daha sonra sinagog ve en sonda bir bazilika yapılıyor. Yani üç farklı din, farklı inanış, bu kutsal alanda yaşatılıyor” diye konuştu. Kazı başkanı Taner Korkut; “Tüm ekibimizle birlikte buradayız ancak bu yeni çıkan büyük şehir yasası dolayısıyla bazı bürokratik nedenlerden dolayı tüm Türkiye de kazı ödeneklerinin kullanımlarında gecikmeler oldu. Dolayısıyla bizde yoğun çalışma tempomuzu başlayamadık. Şuanda öğrencilerimizle birlikte arazideyiz büyük olasılıkla 1 Ağustostan itibaren yine büyük bir işci gurubu ile birlikte kazılara bağlıyacağız. Şuanda stadyum alanında çalışıyoruz. Burada tlosun geçmişi ile özellikle peristoik çağı ile bağlantılı çok önemli bulgulara ulaşmıştık. Burada daha hassas çalışma gerektiren alanlarda şimdi öğrencilerimiz ile çalışıyoruz. İşçiler çok olunca daha büyük alanda çalışmalarımız devam edecek ,özellikle roma dönemine ait stadyumda kazı yapacağız.Diğer bir ekibimizde kazı evinde. Şuan büyük bir kazı depomuz var o kazı deposunun tasnifi ile uğraşmaktayız. Geçmiş 10 yılda bulduklarımızı orada tasnif ediyoruz. Oluşturduğumuz yeni bir envanter programını yüklemeye çalışıyoruz. Amacımız çok kolay erişilen bir data bank oluşturmak ve bu amaçla büyük bir ekip orada çalışıyor, büyük bir ihtimal ay sonunda o işi de tamamlamış olacağız. Şu an bu gecikmeyi değerlendiriyoruz ama tüm ekip yoğun bir tempoyla tiyatroda, tapınakta, mozalika da, stadyumda, hamamda, akrapolde yarım kalan işleri tamamlamaya devam edecek. Tlos antik kenti çok büyük bir yer daha sınırlarını belirleyemedik yaklaşık 3 senedir TÜBİTAK destekli yüzey projesi sürdürüyoruz” dedi. Kazı başkanı öğretim görevlisi Taner Korkut Tlos Antik kenti Kuzeyde Seydikemer’den Saklıkent kanyonuna kadar,batıda eşen nehirin den doğuda Akdağları aşıp neredeyse Gömbe sınırına kadar olan bir alanda çok büyük bir alana yayılmış bir yazar anlatımında Hatta milattan önce 12.yüzyılda bir ülkeye geldim diye konuşuyordu. Çok büyük bir alan burası Ama kent merkezi çok büyük bir alan değil yani tipik bir yerleşim alanı kamu yapılarından oluşan ve bir metropol alanından oluşan bir küçük alan çevresinde yine çok sayıda yerleşim var. Klasik çağlara kadar gidiyor. Biz bunları göremiyoruz. Bu bitki örtüsünün altında saklanmış çok sayıda kalıntıda var çevremizde. Bunları da araştırıyoruz. Yapmış olduğumuz bu yüzey çalışmaların da bunları da belgeleyip oluşturduğumuz bu bilgi sistemi içinde değerlendiriyoruz. Güzel bir bilgi sistemi oluşturacağız yakında. Bu tüm kalıntıların işaretlendiği bir veri tabanı oluşturuyoruz. Buda 2014 yılı sonu bitmiş olacak. Bugüne kadar çıkartılanları belki 2 gruba ayırmak gerekir. Bir tanesi bu kentin doğal dokusundan bahsedebiliriz. Yaklaşık 10 yıl önce burası bir ormandı. Çok fazla bir kalıntı göremezdiniz buraya geldiğinizde. Ama şimdi buraya geldiğinizde bir antik kente geldiğinizi görebilirsiniz. Anıtsal tüm yapılar şu an görünebilir durumda. Bunun dışında küçük buluntularımız var. Bunlar Fethiye müzesindeler. Müzede teşhir ediliyor. Bunlar presturk çağlardan Osmanlı dönemine kadar süren bir süreçte tarihlenmekte. Çok sayıda küçük buluntu var. Küçük buluntu derken 1,85 lik heykellerden tutun küçük oksidiyon veya çakmaktaşından yapılmış yongalar, küçük çanak çömlek parçalarına kadar, tüm Likya bölgesi için önem belirten bu bulgular bugün Fethiye müzesinde teşhir ediliyor” dedi.

TLOS’ta Kazı Çalışmaları Sona Erdi

11-Eylül-2014

Prof. Dr. Korkut, Tlos’taki çalışmaları kalıcı listeye girmeye yönelik sürdürdüklerini, bunun için de çok emek sarf etmeleri gerektiğini anlattı. Kenti korumak ve yaşatmak için uzun vadeli programlar yapılması gerektiğini belirten Korkut, sözlerini şöyle tamamladı: “Kriterleri çok ağır ama  bunu başarmak için çalışıyoruz. Kalıcı listeye herkes girmek istiyor. Bizde elimizden geldiği kadar yaptığımız çalışmalarla o listeye girmek istiyoruz. Ancak, o listeye girsek te, girmesek te gönlümüzde bu kent, bu doku bütün bu coğrafya korunması gereken bir öneme sahip. Kültür ve Turizm Bakanlığı da buna yönelik çalışma yapıyor.”